ധീരദേശാഭിമാനികളായ കൊച്ചുവിപ്ലവകാരികളുടെ ഇതിഹാസതുല്യമായ ജീവിതത്തെയും ആദര്‍ശനിഷ്ഠമായ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളെയും അടുത്തറിയാന്‍ ഉപകരിക്കുന്ന ആധികാരികമായ ഗ്രന്ഥം. വിവര്‍ത്തനം കെ. വി. കുമാരന്‍.

തിരുവിതാംകൂറില്‍ ദിവാന്‍ഭരണത്തിനെതിരെ നടന്ന ജനകീയപോരാട്ടങ്ങളിലൂടെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടിയിലെത്തി, സമരചരിത്രങ്ങളില്‍ ജ്വാലാമുഖങ്ങള്‍ തീര്‍ത്ത കൂത്താട്ടുകുളം മേരിയുടെ ഇതിഹാസതുല്യമായ ജീവിതകഥ. വടകര സെന്റ് ജോൺസ് ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം ഹൈസ്‌കൂളിലെ ക്ലാസ് മുറിയിൽ നിന്ന് ഒറ്റയ്ക്ക് മുദ്രാവാക്യം വിളിച്ച് ഇറങ്ങിപ്പോയപ്പോൾ തിരുവിതാംകൂർ സ്റ്റേറ്റ് കോൺഗ്രസിന്റെ വിദ്യാർത്ഥി പ്രവർത്തകയായി മേരി രാഷ്ട്രീയജീവിതം ആരംഭിച്ചു. തിരുവിതാംകൂർ നാട്ടുരാജ്യത്തിന്റെ ഭരണനയങ്ങൾക്കെതിരെയാണ് ആ ഒമ്പതാം ക്ലാസ് വിദ്യാർത്ഥി സമരം ചെയ്തത്. വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം അവൾ സജീവ സാമൂഹിക പ്രവർത്തകയായി. പി കൃഷ്ണപിള്ള, ഇ എം എസ് നമ്പൂതിരിപ്പാട് തുടങ്ങിയവരുമായുള്ള സമ്പർക്കമാണ് 1948-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യയിൽ ചേരുന്നതിലേക്ക് അവരെ നയിച്ചത്. ഒരു സമ്പൂർണ്ണ പാർട്ടി പ്രവർത്തകയെന്ന നിലയിൽ, മേരി പലപ്പോഴും ഒളിവിലായിരുന്നു, പാർട്ടിയിൽ ചേർന്ന് ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ അവർ ജയിലിലായി; കാരണം, അപ്പോൾ പാർട്ടി നിരോധിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു. തടവ് മൂന്ന് വർഷത്തോളം തുടർന്ന് 1951-ലാണ് അവർ ജയിലിൽ നിന്ന് പുറത്തുവരുന്നത്. പോലീസ് ക്രൂരതയുമായുള്ള മേരിയുടെ ഏറ്റുമുട്ടലുകളുടെ തുടക്കം മാത്രമായിരുന്നു അത്. തീപ്പൊരി പ്രവർത്തകയായിരുന്ന അവർ പിന്നീട് പലതവണ ജയിലിലായി. തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശത്ത് മാത്രമല്ല, മലബാറിലും കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ വളർച്ചയ്ക്ക് അവരുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വലിയ സംഭാവന നൽകിയിരുന്നു.